แบ่งเทคอนกรีตอย่างไรให้โครงสร้างแข็งแรง : โครงสร้างบ้าน (แข็งแรง) สำคัญ ภาค 5

แบ่งเทคอนกรีตอย่างไรให้โครงสร้างแข็งแรง : โครงสร้างบ้าน (แข็งแรง) สำคัญ ภาค 5 ครั้งที่แล้วมีการอธิบายเรื่องวิธีการเทคอนกรีตที่ดี และวิธีการหล่อคอนกรีตที่ไม่ให้ติดแบบไปแล้ว และในครั้งนี้จะมาคลายข้อสงสัยเกี่ยวกับเรื่องการแบ่งเทคอนกรีตแยกส่วนกัน ว่าจะมีผลต่อการยึดติดและทำให้คอนกรีตเสียกำลัง รับน้ำหนักได้ไม่เต็มที่ หรือไม่ เจ้าของบ้านบางคนเข้าเยี่ยมชมขั้นตอนวิธีการสร้างบ้านของตน แล้วพบว่าการเทหล่อคอนกรีตแต่ละส่วนนั้นเกิดขึ้นไม่พร้อมกัน เช่น หล่อเทคานคอนกรีตทิ้งไว้จนแห้งเสร็จเรียบร้อยแล้ว จึงค่อยมาเทหล่อพื้นทับคานภายหลัง จนเกิดสงสัยว่า ทำไมไม่เทหล่อคอนกรีตทุกส่วนไปทีเดียวพร้อมๆ กันซึ่งน่าจะดูแข็งแรงและเชื่อมเป็นเนื้อเดียวกันได้ดีกว่าการเทแบบแยกส่วนเช่นนี้ คำตอบคือ การเทคอนกรีตทีเดียวพร้อมกันทุกส่วนของบ้านไม่ว่าจะเป็น เสา คาน พื้น นั้น ย่อมดีกว่าการแบ่งเทคอนกรีตแยกส่วนทีละครั้งแน่นอน แต่ในทางปฏิบัตินั้นเป็นไปได้ยากมาก ด้วยข้อจำกัดด้าน ขั้นตอน เวลา จำนวนอุปกรณ์ และจำนวนคน การแบ่งเทคอนกรีตจึงเป็นเรื่องที่เกิดขึ้นทั่วไปในงานก่อสร้าง เช่น แบ่งเทในพื้นที่ที่มีขนาดใหญ่ แบ่งเทเพื่อรองรับการขยายตัวหรือหดตัวของคอนกรีต หรือการแบ่งเทเพื่อลดการแตกร้าว เป็นต้น โดยทั่วไป การแบ่งเทคอนกรีตมีการคำนวณจุดแบ่งเทและการคำนวณเหล็กเสริมแรงเพื่อรองรับแรงเฉือนบริเวณจุดแบ่งโดยวิศวกรอยู่แล้ว ซึ่งพบได้หลายตำแหน่ง คือ บริเวณจุดรอยต่อต่างๆ ได้แก่ จุดรอยต่อระหว่างตอม่อกับคานคอดิน (คานพื้นชั้นล่าง) จุดรอยต่อหัวเสากับคานชั้นสอง และจุดรอยต่อหัวเสากับคานอะเสรับงานหลังคา จุดรอยต่อของการเทคอนกรีตบริเวณที่กล่าวมาส่วนใหญ่แล้วจะอยู่ในตำแหน่งเดียวกับระดับท้องคาน หรือเว้นต่ำลงมากว่าระดับท้องคานไม่เกิน 5 เซนติเมตร (ดูภาพประกอบด้านล่าง) โดยจุดแบ่งเทนี้จะมีการเสริมขนาดของเหล็กและมีระยะทับซ้อนของเหล็กยาวเลยตำแหน่งจุดแบ่งเท เพื่อช่วยยึดรั้งเพื่อให้ไม่คอนกรีตที่แบ่งเทสองครั้งเกิดรอยแยกตามรอยต่อ และในบางกรณียังมีการเทน้ำยาประสานคอนกรีตก่อนเทคอนกรีตใหม่เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการยึดเกาะอีกด้วย

อีกจุดหนึ่งที่สามารถทำการแบ่งเทคอนกรีตตามหลักทางวิศวกรรมได้ก็คือ ได้คือบริเวณกึ่งกลางคาน (จุดแบ่งกึ่งกลางระหว่างเสาสองต้น) เนื่องจากเป็นจุดที่มีแรงเฉือนกระทำต่อคานน้อยที่สุด (ดูภาพประกอบด้านล่าง) โดยที่รอยแบ่งจะต้องเป็นรอยตรงตั้งฉากกับแนวคาน ควรใช้แผ่นไม้มากั้นขณะหล่อเพื่อไม่ให้จุดหยุดเทเป็นรอยปากฉลาม ซึ่งในเรื่องของความแข็งแรงนั้น เหล็กเสริมแนวนอน (ตามแนวคาน) สามารถรับแรงที่เกิดขึ้นในบริเวณรอยต่อได้แน่นอน แต่หากต้องการเพิ่มประสิทธิภาพในการยึดเกาะ สามารถเสริมเหล็ก 1-2 เส้นที่มีความยาวประมาณ 1 เมตร ตรงบริเวณรอยต่อ และนำปลายเหล็กไปผูกไว้กับเหล็กปลอก หรือโดยทั่วไปก็เทน้ำยาประสานคอนกรีตบริเวณรอยต่อก็สามารถเพิ่มประสิทธิภาพในเรื่องของความแข็งแรงได้เช่นกัน ข้อควรระวังในการแบ่งเทคอนกรีตบริเวณคานที่สำคัญ คือ ไม่ควรหยุดเทคอนกรีตในจุดที่ห่างจากเสาในระยะระหว่าง L/4 ถึง L/3 โดยเด็ดขาด (ดูภาพประกอบด้านล่าง) เพราะบริเวณดังกล่าวจะมีแรงเฉือนเกิดในหน้าตัดคานคอนกรีต ทำให้เหล็กที่เรานำมาเสริมเพื่อรองรับแรงเฉือนในคานจะต้องรับแรงที่เกิดบริเวณรอยต่อด้วย จึงส่งผลต่อความแข็งแรงของโครงสร้าง

การแบ่งเทคอนกรีตอีกกรณีที่พบได้ คือการเทคานไม่พร้อมกับพื้น โดยเริ่มจากการเทคานในระดับที่เสมอกับแนวท้องพื้นก่อน หลังจากที่คานแข็งตัวแล้วจึงทำการติดตั้งไม้แบบพื้น ผูกเหล็กเสริมพื้นสอดกับคาน แล้วจึงเทคอนกรีตอีกครั้งหนึ่ง การแบ่งเทคอนกรีตเช่นนี้จะมีประสิทธิภาพและมีความแข็งแรงเพียงพอ เนื่องจากวิศวกรจะคำนวณเรื่องการรับแรงแบบแบ่งเทไว้แล้ว แต่ก็มีผู้รับเหมาบางรายเลือกที่จะตั้งแบบผูกเหล็กคานและพื้นให้เรียบร้อยก่อนที่จะเทคอนกรีตพร้อมกันทีเดียวเลย วิธีนี้จะทำให้คอนกรีตในพื้นและคานยึดติดกันแน่นหนา และคุณภาพของโครงสร้างที่ได้ก็จะดีขึ้นไปอีกระดับ

การแบ่งเทคอนกรีตโดยเทคานเสร็จเรียบร้อย ก่อนจะเทพื้นในภายหลัง (ขอขอบคุณภาพต้นฉบับจากwww.rigidbuild.bloggang.com)

การเทคอนกรีตหล่อพื้นและคานไปพร้อมกันในทีเดียว (ขอขอบคุณภาพต้นฉบับจาก www.selectcon.com)